Programma Impact met Beleid: De grenzen van beleidsonderzoek ... en hoe die te verleggen GEANNULEERD

John Goedee neemt u mee waarom beleid essentieel is in de uitvoering van complexe casuïstiek en hoe professionals kunnen voorkomen dat beleid een doel op zich wordt. Om de impact van de uitvoering van beleid te kunnen aantonen spelen onderzoekers een belangrijke rol. John gaat in op de dilemma’s waar beleidsonderzoekers mee te maken krijgen en hoe ze daarmee kunnen omgaan. 

Prof. dr. John Goedee is CEO bij Optimale Samenwerking en daarnaast verbonden aan de Tilburg University en de Jheronimus Acadamy of Data Science.

Een effectieve verbetering inrichten is niet eenvoudig. Want als al bekend is wat werkt, is dat in de praktijk niet altijd haalbaar. Dat maakt kennisgedreven transformeren belangrijk: in de praktijk genereren en benutten van kennis die de beoogde verbetering ondersteunt. Katrien de Vaan en Yannick Bleeker laten zien hoe modern beleidsonderzoek bij kan dragen aan verandering in de praktijk.

Drs. Yannick Bleeker en Drs. Katrien de Vaan werken als senior onderzoekers en adviseurs bij Regioplan Beleidsonderzoek

Jos Mevissen en Regioplan hebben een schat aan ervaring met het uitvoeren van evaluaties van (rijks)beleid. Een doorsnee-opdrachtgever van evaluaties heeft die mate van kennis en ervaring niet. Was dat maar voor 10% het geval! Want ook het opdrachtgeverschap van evaluaties vergt vakmanschap. Zo is het opstellen van een onderzoeks- of evaluatieopdracht op zichzelf al een vaardigheid; denk aan het stellen van een eerlijke en scherpe vraag over de werking van je beleid. Alleen de vraagstelling al heeft vergaande invloed op het verdere evaluatietraject en de inzichten die eruit resulteren. En dan hebben we het nog niet eens over de rol van de opdrachtgever in de verdere begeleiding van het traject. Opdrachtgevers hebben dus een veel grotere invloed op de uitvoering en uitkomsten van een evaluatietraject dan ze zelf beseffen.

In haar bijdrage gaat Carolien Klein Haarhuis (Inspectie der Rijksfinanciën, Ministerie van Financiën) in op aspecten van goed opdrachtgeverschap van evaluaties (en ander beleidsrelevant onderzoek). Hoe ziet het ideaalplaatje eruit, vergeleken met de realiteit? Wat zijn ‘knoppen waar we aan kunnen draaien’ om goed opdrachtgeverschap te promoten? Binnen de rijksbrede Operatie Inzicht in Kwaliteit wordt daar op dit moment aan gewerkt.

Beleidsmakers vertalen politieke beslissingen in beleidsinstrumenten. Om de werking van die instrumenten te begrijpen is er behoefte aan evidence based evaluatie. Dergelijke bewijsvoering wordt belemmerd door zwakke schakels tussen werkelijkheid en beleid als gevolg van de vernauwde, virtuele, blik op die werkelijkheid van de politiek, de onvolledige kennis van die werkelijkheid bij de beleidsontwikkeling en de beperkingen die aan beleidsevaluatie verbonden zijn. Het benoemen van al die beperkingen is noodzakelijk om te kunnen bepalen hoe, en in welke mate, evidence based geëvalueerd kan worden.